राज्यातील शेतकऱ्यांसाठी एक मोठी आनंदाची बातमी आहे. सरकारने जाहीर केले आहे की २५ लाख शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात ७५ टक्के अग्रिम पीक विमा भरपाई जमा केली जाणार आहे. अनेक महिन्यांपासून वाट पाहणाऱ्या शेतकऱ्यांना आता त्यांच्या विमा दाव्याची काही रक्कम मिळणार आहे.
आत्तापर्यंत बऱ्याच शेतकऱ्यांना फक्त १० टक्के भरपाई मिळाली होती. बाकीची रक्कम मिळण्यासाठी त्यांना खूप दिवस वाट पाहावी लागली. आता सरकारच्या या निर्णयामुळे शेतकऱ्यांना थोडा दिलासा मिळणार आहे. पुढील काही दिवसांत पैसे जमा करण्याची प्रक्रिया सुरू होईल, अशी माहिती प्रशासनाने दिली आहे.
महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांचे जीवन शेतीवर अवलंबून आहे. हवामान बिघडल्यास त्यांच्यावर मोठा परिणाम होतो. पावसाचे चढउतार, वादळे, दुष्काळ यामुळे पिकांचे नुकसान होते. त्यामुळे शेतकऱ्यांना मोठे आर्थिक नुकसान सहन करावे लागते. सरकार आणि केंद्र सरकारकडून अशा वेळी शेतकऱ्यांना मदत करण्यासाठी योजना राबवल्या जातात. पीक विमा योजना ही त्यातील महत्त्वाची योजना आहे.
२०२२ ते २०२४ या काळात शेतकऱ्यांना मोठा फटका बसला होता. काही भागात जास्त पाऊस तर काही भागात दुष्काळ झाला. त्यामुळे पिकांचे नुकसान झाले. पंचनामे झाले, दावे दाखल झाले, पण अनेक शेतकऱ्यांना पैसे मिळाले नव्हते. या उशिरामुळे शेतकरी नाराज झाले आणि काही ठिकाणी आंदोलनेही झाली.
सरकारने या काळातील नुकसानीसाठी २८५२ कोटी रुपयांचा निधी मंजूर केला आहे. विभागनिहाय ही रक्कम वाटली जाणार आहे. नाशिक विभागाला १४९ कोटी, पुणे विभागाला २८२ कोटी, आणि इतर विभागांनाही त्यानुसार रक्कम मंजूर झाली आहे. काही पैसे आधीच दिले गेले असून उर्वरित पैसे लवकरच दिले जातील.
शेतकऱ्यांना सरासरी १३,००० रुपये हेक्टरी मिळतील अशी अपेक्षा आहे. पण हे प्रमाण प्रत्येक ठिकाणी वेगळे असेल. काहींना जास्त तर काहींना कमी मिळू शकते. मात्र ३०,००० रुपये हेक्टरीपेक्षा जास्त रक्कम मिळणार नाही, असे स्पष्ट केले आहे. शेतकऱ्यांनी अफवांवर विश्वास ठेवू नये आणि फक्त अधिकृत माहितीवर विसंबून राहावे.
या पैशासाठी काही अटी पूर्ण कराव्या लागतील. शेतकऱ्यांनी आपली KYC अपडेट केलेली असावी. बँक खात्याची माहिती बरोबर असावी. जमीन आणि विमा पॉलिसीची कागदपत्रे तयार ठेवावीत. पंचनामे पूर्ण झालेले असावेत. या सगळ्या अटी पूर्ण झाल्यावरच पैसे मिळतील.
सरकारने सांगितले आहे की पुढील दोन ते तीन दिवसांत पैसे देण्याची प्रक्रिया सुरू होईल. पण सर्वांना एकाच वेळी पैसे मिळणार नाहीत. टप्प्याटप्प्याने पैसे वाटले जातील. शेतकऱ्यांनी धीर ठेवावा आणि अधिकृत चॅनल्सकडून माहिती घ्यावी. या निर्णयामुळे शेतकरी आनंदात आहेत आणि सरकारच्या या पावलाचे सर्वत्र स्वागत होत आहे.